De huidige situatie
Spanje kampt met een groeiende afvalberg, die in 2022 voor 64% uit plastic bestond. Elk jaar worden er in Spanje zo’n 5 miljard plastic rietjes, 1,5 miljard wegwerp koffiebekertjes en 207 miljoen wegwerpverpakkingen gebruikt. Hiermee zorgt Spanje voor 10% van al het single-use-plastic afval in de Europese Unie. Meer dan 50% van het geproduceerde afval komt op een stortplaats terecht en wordt niet gerecycled. Daarnaast kost het de Spaanse gemeenten (de belastingbetalers) 529 miljoen euro per jaar om het plastic op te ruimen.
In 2020 concludeerde de Europese Commissie (EC) dat Spanje een van de landen is die de doelstellingen voor 2020 omtrent het recyclen van afval niet gehaald heeft. Een nieuw doel werd gesteld. Namelijk dat Spanje 55% van het afval moet recyclen in 2025. Toch zijn de recycling-inspanningen van de Spanjaarden zijn op dit moment nog onvoldoende. Spanje loopt op dit moment namelijk meer dan 10% achter op het doel van 55% tegen 2025. Niettemin zijn de gegevens ongelijk verdeeld tussen de verschillende autonome regio’s.
Zo ligt de autonome regio La Rioja boven het landelijke gemiddelde met een recyclingpercentage van 66%. De andere regio’s met het hoogste niveau van recycling en herstel zijn Catalonië (57%), Baskenland (55%) en Valencia (53%). Deze regio’s halen de recycling-lat die door de EC wordt vereist, de regio Navarra zit er dichtbij met 49%.
De huidige overheidsinitiatieven
Om deze doelstellingen te behalen is er in het Spaanse herstelplan 850 miljoen euro gereserveerd voor het verbeteren van het afvalbeheer. Klik hier om het gehele herstelplan te lezen.
Daarnaast zijn er nieuwe doelstellingen vastgesteld om het ontstaan van nieuw afval te voorkomen, zoals het verminderen van het gewicht van het geproduceerde afval met 13% in 2025 en 15% in 2030 ten opzichte van het gewicht van het geproduceerde afval in 2010. In 2026 moet plastic voor eenmalig gebruik met 50% zijn verminderd ten opzichte van 2022 en in 2030 met 70%.
Ook zijn de volgende maatregelen getroffen:
- Wet op Afvalbeheer en Grondstoffen (Ley de Residuos y Suelos Contaminados):
Deze wet, die in 2021 werd geïntroduceerd, heeft als doel de circulaire economie te bevorderen door recycling en hergebruik te stimuleren. Het verplicht gemeenten om recyclingprogramma’s te implementeren en afval te verminderen. Het bevat ook maatregelen voor de verlaging van het gebruik van plastic en andere niet-herbruikbare materialen. Klik hier om de wet in te zien. - Verantwoordelijkheid van producenten (Responsabilidad Ampliada del Productor)
Dit systeem houdt bedrijven verantwoordelijk voor de gehele levenscyclus van hun producten, inclusief het afvalbeheer. Dit stimuleert producenten om meer recyclebare materialen te gebruiken en hun producten zo te ontwerpen dat ze gemakkelijker gerecycled kunnen worden. Klik hier om meer te weten te komen over de verpakkingswet uit 2023.
