Inleiding
Met de snelle digitalisering van de Spaanse samenleving ondergaat ook de financiële sector een snelle transformatie. Naast de vele grote investeringen van de Spaanse overheid in de digitalisering van het land, heeft ook de coronapandemie de digitalisering van veel dagelijkse diensten versneld. Innovatie en digitalisering in de financiële sector, van digitale banken tot cryptocurrency, wordt Fintech (financiële technologie) genoemd. En de Spaanse Fintech-sector groeit snel, wat een extra impuls geeft aan de digitalisering en economische groei van Spanje. Bizum, de Spaanse variant van Tikkie, is wellicht het meest bekende voorbeeld van een succesvol Spaans Fintech-bedrijf.
Fintech-bedrijven in Spanje leveren diensten die traditionele banken niet leveren, zoals het aanbieden van kleine leningen. Fintech in Spanje is echter niet beperkt tot kleine, innovatieve tech start-ups, want ook traditionele banken houden zich steeds meer bezig met financiële innovatie. Bovendien, waar Fintech-bedrijven tijdens de eerste golf werden gezien als concurrentie voor financiële instellingen, kiezen banken en Fintech-bedrijven nu voor meer samenwerking. Het succes van Fintech heeft er ook toe geleid dat traditionele banken hun eigen innovatieve strategie hebben aangepast. Sommige grote Spaanse banken hebben hun eigen digitale bank opgericht, zoals Imagin voor Caixabank en Openbank voor Santander.
Wereldwijd was de Fintech-sector in 2021 goed voor 2% van de inkomsten uit financiële diensten. Dit zal naar verwachting stijgen tot bijna 25% van de geschatte waarde van banken in 2030, wat neerkomt op bijna 1,5 biljoen euro. Naast de digitale transformatie van de Spaanse samenleving is ook de uitbreiding van het diensten aangeboden door Fintech-bedrijven in de afgelopen jaren een belangrijke drijfveer voor de groei.
Beleid
De Spaanse overheid ondersteunt digitalisering en innovatieve Fintech-bedrijven actief bij hun groei en vestiging in Spanje door middel van verschillende initiatieven.
- Startup wet: Deze in 2022 ontstane wet heeft als doel om investeerders en ondernemers naar Spanje te lokken door belastingvoordelen te bieden aan innovatieve startups. Het vereenvoudigt ook processen voor digitale nomaden om voor Spaanse bedrijven te werken. De wet biedt verbeterde voorwaarden voor startups om zich te vestigen en te groeien in Spanje.
- Financiële sandbox: De overheid heeft een financiële sandbox (Sandbox financiero) gecreëerd, een digitale omgeving waar nieuwe ideeën kunnen worden getest zonder te worden beperkt door toezichthoudende of regelgevende kaders. Een sandbox wordt gezien als een effectieve manier om innovatie te stimuleren en tegelijkertijd consumenten te beschermen. Het initiatief voor de financiële zandbak maakt deel uit van de wet op de digitale transformatie van de financiële sector. De eerste projecten zijn in 2021 toegelaten tot de sandbox. Bedrijven kunnen elke zes maanden een aanvraag indienen om deel te nemen aan de sandbox. Projecten moeten voldoen aan specifieke criteria, waaronder het inbouwen van technologische innovaties die van toepassing zijn op het financiële systeem, voldoende ver gevorderd zijn om te testen en een duidelijke toegevoegde waarde aantonen. Een voorbeeld van een organisatie die heeft deelgenomen aan de sandbox is MONEI, een organisatie die digitale transacties versnelt en vereenvoudigt.
- Wet na Brexit: Na Brexit implementeerde de Spaanse overheid in 2021 een wet (Real Decreto-ley 38/2020) die het voor Britse (financiële) bedrijven makkelijker maakte om permanent naar Spanje te verhuizen. Het actief aantrekken van financiële bedrijven uit het Verenigd Koninkrijk was een van de redenen van de groei van de Fintech-sector in Spanje.
Regelgeving
De Spaanse centrale bank en CNMV zijn de belangrijkste regelgevende instanties voor de Spaanse Fintech-sector. De Spaanse centrale bank is ook betrokken bij de financiële sandbox en kan via dit kanaal innovatieve financiële ontwikkelingen monitoren en bijsturen als dat nodig is. CNMV is de instantie die verantwoordelijk is voor het toezicht op de Spaanse effectenmarkten. De CNMV lanceerde in 2016 het Fintech-portaal (een innovatiehub) om bedrijven te helpen de bestaande Fintech- en financiële kaders beter te begrijpen en te begeleiden.
